Je herfstdipje de baas

Veel mensen hebben er last van. Sombere gevoelens, depressie, zwaarmoedig. Ook bij transgenders komt dit veel voor, ook los van de herfst.  Dat weten we uit de interviews die we begin dit jaar hebben gedaan. En met de herfstmaanden in aantocht wordt het voor veel mensen lastiger. Meer energie, dat is wat we willen.

Zelf aan de slag met dit artikel

Ik vond een heel mooi artikel van Marianne Broos dat ik graag met jullie deel. Het heet Ontdek sleutels voor jouw herfstdipje. Je kunt met de praktische tips uit dit artikel een eerste begin maken om lekkerder in je vel te komen.

Leer samen nieuwe gewoontes voor meer energie

De herfst is traditioneel het begin van een periode van rust en bezinning. Het is goed om extra tijd vrij te maken voor ontspanning en je weer op te laden. Meer energie. Als je daarvoor nieuwe gewoontes wilt aanleren, raad ik je aan om eens naar de Workshop De echte Jij te kijken, speciaal voor transvrouwen en crossdressers. In deze workshop leer je technieken om te ontspannen en meer contact te maken met je lichaam. Je komt dichter bij jezelf en voelt je daardoor sterker en energieker.

Eerst deze gastblog

Maar voordat je daar gaat kijken, eerst even tijd maken voor dit heldere artikel. Veel leesplezier gewenst. En Marianne, dank je wel dat we het mochten overnemen!

Ontdek sleutels voor je herfstdipje

Hamsteren … voor het herfstdipje komt! Nu de herfst nadert, gevolgd door de donkere winter, is het code oranje. Tenminste voor typjes als ik, die gevoelig zijn voor dipjes/depressies/zwaarmoedigheid. Vier daarom op 21 september, wanneer de dag en nacht precies even lang zijn, de herfst evening. Het was traditioneel een dankfeest voor de laatste oogst om de winter mee door te komen. Doe dat ook! Sprokkel de mooie herinneringen aan de zomer bij elkaar, ga er nog een weekendje op uit en lepel alle uurtjes zonlicht nog naar binnen.

Zo leg je jouw innerlijke provisiekast vol met een voorraadje levenskracht/licht voor de winter. Dat is 1. Maar wat kun je innerlijk nog meer doen om niet neerslachtig te worden; naast lichttherapie, overwinteren in Marbella, hardlopen, pillen slikken, goed eten/slapen of eindeloos het liedje ‘Ik heb een heel zwaar leven’ van Birgitte Kaandorp draaien?

Jij hebt er al heel lang geen zin in, hé?’, zei Jan de Dreu, docent in de Pulsar Academie mij in 1999. Ik had hem juist mijn draak genoemd: ‘geen zin’. Dat Jan daar fijntjes ‘er’ en ‘al heel lang’ aan toevoegde, gaf de erkenning. Dat ik er al heel lang geen zin in had. Ergens voelde ik me betrapt, want de donkerte die ik sinds mijn kindertijd kende, hield ik goed verborgen. Het was de geheime achterkant van mijn succesvolle imago. Alleen toen de omstandigheden het rechtvaardigden (toen ik rond mijn 30ste in 1.5 jaar tijd in een burn-out kwam, mijn topbaan verloor, mijn relatie strandde, mijn vader overleed en ik met twee kleine kinderen in de bijstand ‘achter de geraniums’ zat) ja, toen mocht ik depressief zijn. En slikte ik ook een jaar lang pillen. Dat laatste trouwens alleen omdat de vader van een vriendin, na één doordringende blik, me sommeerde: ‘Jij gaat morgen naar de huisarts’.

Erken je depressieve kant. De droge vaststelling van Jan was echt een kantelpunt mijn leven. Niet in het minst omdat hij zelf zo openlijk uitkwam voor zijn depressieve stemmingen. En vervolgens overging tot de orde van de dag. Dat wilde ik ook leren. De worsteling met diepe vertwijfeling, eigenlijk niets voelen, somberte en dipjes werd, naast flink afzien ook een intrigerend studieonderwerp. Gaandeweg veranderde ik van stiekeme, lijdzame patiënt in een dappere leerling. En inmiddels ben ik een opgewekte leermeester in dit onderwerp. Door te ontdekken hoe het bij míj werkt in mijn depressieve perioden, heb ik mijn sleutels gevonden. Sleutels tot begrip. Sleutels die (iets van) de zwaarte omzetten. Sleutels uit de depressie. Dat kun jij ook doen. Ga het onderzoek aan in plaats van je depressie te ontkennen, maskeren of erin te verzuipen. Dring door tot de kern van je donkerte, het wil gewoon gezien worden. En breng jezelf tot expressie: dáár ligt de verlossing. Leer hoe je, gedeprimeerd en wel, blijft functioneren in je rollen en taken, of soms even niet. Beschouw jezelf niet als zielig of mislukt, maar als een normaal mens, ook als je somber bent. Tegenwoordig zijn mijn episoden van ‘niet-willen’ gewoon deel van mijn realiteit. En … ik leef eindelijk vanuit mijn verlangen.

Kraak de code van jouw depressie. Het woordje ‘zin’ bleek letterlijk mijn sleutelbegrip. Daar draaide het allemaal om. Zin opende als bij toverslag de massieve, ondoorgrondelijkheid van mijn depressie. Alles viel op zijn plek. Als opgroeiend kind was ik verbijsterd over het gebrek aan ‘zin’. En nu nog kan ik lijden aan de oppervlakkigheid, het gebrek aan werkelijk contact, de doodsheid die ik om mij heen ervaar. Maar in plaats van mij ermee te vereenzelvigen, of me te verzetten zie ik het als een verwijzing naar mijn betekenis. Het gaat mij om zin! Daarmee heb ik een sleutel in handen, kan ik zelf verantwoording nemen. Mijn depressieve neiging is nog altijd in mij, maar ik weet hoe ik de ondermijnende kracht ervan kan omzetten. Het zien, ervaren en bevestigen van ‘zin’ is voor mij essentieel. Daar ben ik op gespitst, zowel in het opladen/genieten als in mijn privéleven en werk. Het zin geven is een natuurlijke beweging voor mijn talent, bezielen. Heb jij voor jezelf een idee wat jouw sleutelbegrip is, als het om jouw somberte gaat? Welk verlangen ligt er eigenlijk onder? Kraak jouw code: waar gaat het jou ten diepste om?

Licht, zacht en moedig omgaan met depressieve stemmingen. Jan gaf me destijds twee super tips, die mijn innerlijke duisternis in (een ander) licht plaatsten. Vraag je af: wanneer is het deze keer begonnen? Gewoon feitelijk: welke situatie was de trigger dat je erin schoot? Pats, recht in de roos. Je herkent meteen de aanleiding: iets raakte in jouw levenspijn of het gefnuikte verlangen. Blijf dan zacht, verlies je niet in (je oordeel over) de aanleiding. Verval niet in verwijt. Zeg IK. Waar raakt dit mij in? Neem die pijn aan in plaats van in de depressieve wolk te blijven. Laat je gevoelens toe, voel de pijn en huil je wolk leeg. Sta jezelf toe dat je hart breekt; dat die harde schil er rond barst. Aanvaarden, iets werkelijk toelaten, is altijd weer het begin. Dan kan je verlangen weer gaan stromen. Rumi zegt: ‘Kijk niet zo zuur naar jouw zuurheid. Het kan zijn dat het bevat wat je het meest nodig hebt en wenst’. En ook al vraagt het moed, maak contact. Isoleer je niet, laat je kennen. Neem de telefoon op. Laat je ‘op het andere been zetten’. Ga naar een flauwe film samen en krijg de slappe lach.

Wat was vandaag een vreugdevol moment? Dat was de tweede tip van Jan. Ik herinner me nog hoe boos die vraag mij in eerste instantie maakte. In mijn identificatie met de depressie leek alles ‘zwart’. Was ik totaal een slachtoffer, en begreep niemand mij. Maar Jan bleef mij vriendelijk aankijken tot ik het momentje had genoemd. Wonderlijk was dat. Het (h)erkennen van dit lichtmomentje haalde me uit de illusie van mijn film noir. Bracht me in de gewone dagelijksheid. Hoe werkzaam is dat! Je ‘hoe dan ook’ verbinden met wat er gewoon te doen is, uit je eigen onderwereld stappen. Hoppeldepop: haren wassen, wat leuks aantrekken en de fiets op. Gewoon wel naar je werk gaan, geen enkele afspraak afzeggen. Schouderklopje voor jezelf, als je het ‘m toch maar geflikt hebt: kinderen op tijd naar school, boodschappen in huis. Goed bezig! En weet je wat ik ook ontdekt heb? Op een dag is de depressie gewoon weer vertrokken. Zo interessant.

Vind jouw sleutels. Sleutels die zelfkennis, bewustzijn én handelen in zich verbinden. Allemaal van het type; hoe concreter hoe beter. Ik heb een heel sleutelrekje inmiddels; van hardlopen, mediteren, levende muziek, dansen, yoga, wandelen in Turkije, verstoppertje doen tot het vreselijk lachen met oude schoolvriendinnen en een fikse talentuitdaging. Als ik ‘geen zin’ heb kies ik intuïtief een sleutel van het rekje. Dat gun ik jou ook. Verwelkom de herfst en sprokkel jouw sleutels bij elkaar. Hang ze alvast klaar aan je rekje, en laat dan de blaadjes maar vallen…

Marianne Broos is programmamaker, docent en seniortrainer bij Pulsar. Op 16 oktober geeft ze de Introductielezing ‘Oei, ik groei…(niet meer)! in Utrecht. Marianne geeft trainingen in de Inspiratieweken (start op 21-25 november), het Persoonlijk Leerjaar (start op 9 december) en het Persoonlijk Leerjaar Vervolg. Ze is tevens docent in het tweede jaar van de Pulsar Academie.

Jouw sleutels voor meer energie samen ontdekken?

Je kunt meteen zelf aan de slag met de tips uit dit artikel. Een van de sleutels voor meer energie is voor veel mensen is een beter contact met hun lijf. Om je lichaam echt te voelen en je op je gemak te voelen.

Dat kun je leren in De Echte Jij, een middag workshop, speciaal voor transmannen.

Er is er een op zaterdag middag 29 oktober. Als je mee wilt doen, kijk dan gauw bij de workshops en meld je aan. Voor 25 euro p.p. doe je mee.